भारतात ८ नोव्हेंबर २०१६ च्या रात्रीपासून जुन्या पाचशे आणि हजारच्या नोटांवर
सरकारने बंदी घातली तेव्हापासुन संपूर्ण देशात जो गोंधळ उडाला आहे त्याचे
४० कडव्यात केलेले वर्णन.
।। पाचशेची कथा । हजाराची व्यथा ।।
जुन्या नोटांवर आली आहे बंदी । पाचशे हजार नोटांवर बंदी ।
तयाने आली बाजारात मंदी । बाजार सर्वत्र थंडावला।।१।।
दिवाळीचा संपला लखलखाट । शंभरच्या नोटांचा खडखडाट ।
पाचशे-हजारचाही खडखडाट । पैशाची उलाढाल थंड झाली ।।२।।
खोट्या नोटांची वाट लागली । काश्मीर मधे दगडफेक थांबली ।
खोट्या नोटांची रद्दीच झाली । नोटा घुसखोरांचे मोडले कंबरडे ।।३।।
पण ते काय गप्प बसतील ? । खोट्या नोटा नव्याने छापतील ।
मग सरकार काय करील ? । चोर पोलीस खेळ संपत नाही ।।४।।
कोणी व्यापारी कर चुकविती । कोणी नोटा भींतीत दडविती ।
काळा पैसा असा जमविती । देशद्रोही धनदांडगे लोकं काही ।।५।।
जेव्हा नोटांवर बंदी आली । तेव्हा रात्रभर सोन्याची खरेदी झाली ।
पॅन कार्ड नोंदणी झाली का नाही । सरकार म्हणे आह्मी तपासू ।।६।।
एखादा सरकारी लाच घेतो । कोणी राजकारणी नोटा वाटतो ।
कोणी रोखीने पैसा मागतो । असा साठतो काळा पैसा ।।७।।
काळा पैसा पडून सडतो । उलाढालीपासून लांब राहतो ।
कोणी नोटा गंगेत टाकतो । वाटते त्याला धुतले पाप ।।८।।
खोट्या नोटा कोणी छापतो । अतिरेक्यांना पैसा मिळतो ।
खोटा पैसा बाजारात पसरतो । कोसळते अर्थ व्यवस्था ।।९।।
कधी आहे पाणी टंचाई । कधी असते विजेची टंचाई ।
आता नव्या नोटांची टंचाई । बोंब सध्या भारत देशांत ।।१०।।
रोखीचे व्यवहार थंडावले । ऑनलाईन व्यवहार वाढले ।
पण गरीब काही उपाशी राहिले । ज्यांचे आहे हातावर पोट ।।११।।
एटीएमवर झाली तोबा गर्दी । बँकेतही झाली खूप गर्दी ।
पोस्टातही झाली तुफान गर्दी । नोटा बदलण्यासाठी ।।१२।।
कालच बातमी वाचली । पोस्टातली रक्कम कोणी लुटली ।
कोणी नोटांची गड्डी जाळली । नोटांची चर्चा सगळीकडे ।।१३।।
नोटांसाठी लागली घरघर । रांगेत कोणाला येते चक्कर ।
पडापडी, धडपड, लागते ठोकर । तेव्हा नवीन नोट मिळते ।।१४।।
पाचशेच्या बदल्यात चारशे । हजारच्या बदल्यात सातशे ।
नोट घेऊंनी जुनी पाचशे । चालला नोटांचा काळा बाजार ।।१५।।
नोटा मिळत नाहीत लवकर । कोणाला उन्हात येते चक्कर ।
रांग सरकत नाही भराभर । रांगेचा, नोटांचा त्रास संपेना ।।१६।।
उत्सवात बँजोचा कल्लोळ । शहरांत वाहनांचा कल्लोळ ।
आता सर्वत्र चलन कल्लोळ । चालला भारत देशामधे ।।१७।।
कोणाचे लग्न सोहळे खोळंबले । आजाऱ्याचे उपचार रखडले ।
कोणाचे पर्यटन रद्द झाले । नवीन नोटांच्या टंचाईमुळे ।।१८।।
नोट काही बदलून मिळेना । पाचशेचे शंभर सुट्टे मिळेना ।
चलन तिढा सुटता सुटेना । बँकेसमोर लांबच लांब रांगा ।।१९।।
नोट मिळत नाही म्हणती । नोटा संपल्या उद्या या म्हणती ।
उद्याचीही नाही शाश्वती । नवीन नोटांचा झाला खडखडाट ।।२०।।
काळ्या पैशाविरुद्ध आहे लढाई । अतिरेक्यांविरुद्ध लढाई ।
म्हणून नोटांची टंचाई । सामान्य म्हणती थोडी कळ सोसुया ।।२१।।
पाचशेच्या नोटेत चणे बांधतो । हजारांची नोट भिकारी नाकारतो ।
जुन्या नोटांचा जोक चालतो । सोशल मीडियावर धमाल ।।२२।।
कोणी स्वीस बँकेत पैसे ठेवती । मल्ल्यासारखे पळून जाती ।
सामान्य माणसांस त्रास किती । कोणाची शिक्षा कोणाला ?।।२३।।
मोठे व्यापारी कर्ज बुडविती । सामान्य माणसांस वेठीस धरती ।
मल्ल्या पळताना पहात बसती । अजब असे कसे सरकार ?।।२४।।
जनतेची संपत्ती कर्ज म्हणून देती । मोठे व्यापारी कर्ज बुडविती ।
त्यांची कर्जे माफ कशी होती । जनतेने सरकारला जाब विचारावा ।।२५।।
कर्ज बुडवे कोण सर्व माहित आहे । कर बुडवे कोण तेही माहित आहे ।
सरकार खोटी सारवासारव करत आहे । म्हणे मल्ल्याला पकडणार ।।२६।।
करबुडवे लबाड व्यापारी पठ्ठे । काळ्या नोटांचे जमविती गठ्ठे ।
देशाला लागती आर्थिक धक्के । अर्थव्यवस्था डळमळते ।।२७।।
आता चांगले काही तरी होणार । अर्थ व्यवस्था मजबूत होणार ।
लोक म्हणती त्रास हा सोसणार । मोदींना सहकार्य करूया ।।२८।।
रोखीचे व्यवहार शक्यतो टाळा । आता चहा पेटीएमने मिळू लागला ।
कॅशलेस व्यवहार करूया सगळा । म्हणती देशाचे अर्थमंत्री ।।२९।।
कोणी ऑनलाईन व्यवहार करती । तिथेही सायबर हल्ल्याची भिती ।
खात्यातले पैसे अचानक गायब होती । इथे शिकलेले सायबर चोर ।।३०।।
व्यापारी रोखीने व्यवहार करती । कर चुकविण्याची मिळते संधी ।
व्यवहाराची नोंद न ठेवती । सरकारचा कर सारा बुडतो ।।३१।।
कॅशलेस व्यवहार करता । व्यवहाराची नोंद वहीत होता ।
कराची वसुली लगेच होता । सरकारची तिजोरी लगेच भरते ।।३२।।
रोखीने जे व्यवहार होती । व्यवहाराच्या नोंदी न ठेवती ।
कर भरण्यापासून सुटका करती । पळवाट हि व्यापाऱ्यांची ।।३३।।
कोणी म्हणे मल्ल्याला पकडा । म्हणती स्वीस बँकेतील पैसा काढा ।
मोठ्या कर बुडव्यांना पकडा । सामान्यांना का म्हणून त्रास ?।।३४।।
मल्ल्या लंडनला पळून जातो । सामान्य मात्र रांगेत उभा राहतो ।
उन्हाचा त्रास सहन करतो । आपलाच पैसा बदलण्यासाठी ।।३५।।
असे कर्ज बुडवे पळून जाती । कर बुडवे पैसा भिंतीत लपविती ।
सरकारची ह्यावर उत्तरे नुसती । सामान्य लोकांना उगाच त्रास ।।३६।।
काळा पैसा इमारतीत गुंतला । काळा पैसा सोन्यात गुंतला ।
काळा पैसा भिंतीत दडला । सरकारने शोधून काढावा ।।३७।।
रांगेत उभे राहून लोकं थकली । नोटा मोजणारी यंत्रे बिघडली ।
दूध व्यापाऱ्यांनाही चणचण भासली । नवीन नोटा चलनाची ।।३८।।
सगळाच व्यवहार कार्डाने करावा । रोखीने व्यवहार नाकारावा ।
किरकोळ खर्चही प्लास्टीक पैशाने व्हावा । रोकड हवीच कशाला?।।३९।।
शेवटी हवी आहे शुद्ध नीतिमत्ता । तरच दिसेल लोकशाहीची सत्ता ।
तयानेच पोहोचेल आर्थिक सुबत्ता । समाजाच्या तळागाळापर्यंत ।।४०।।
कवी / लेखक - सुरेश पित्रे, चेंदणी, ठाणे
भ्रमणध्वनी - ९००४२३०४०९
जुन्या नोटांवर आली आहे बंदी । पाचशे हजार नोटांवर बंदी ।
तयाने आली बाजारात मंदी । बाजार सर्वत्र थंडावला।।१।।
दिवाळीचा संपला लखलखाट । शंभरच्या नोटांचा खडखडाट ।
पाचशे-हजारचाही खडखडाट । पैशाची उलाढाल थंड झाली ।।२।।
खोट्या नोटांची वाट लागली । काश्मीर मधे दगडफेक थांबली ।
खोट्या नोटांची रद्दीच झाली । नोटा घुसखोरांचे मोडले कंबरडे ।।३।।
पण ते काय गप्प बसतील ? । खोट्या नोटा नव्याने छापतील ।
मग सरकार काय करील ? । चोर पोलीस खेळ संपत नाही ।।४।।
कोणी व्यापारी कर चुकविती । कोणी नोटा भींतीत दडविती ।
काळा पैसा असा जमविती । देशद्रोही धनदांडगे लोकं काही ।।५।।
जेव्हा नोटांवर बंदी आली । तेव्हा रात्रभर सोन्याची खरेदी झाली ।
पॅन कार्ड नोंदणी झाली का नाही । सरकार म्हणे आह्मी तपासू ।।६।।
एखादा सरकारी लाच घेतो । कोणी राजकारणी नोटा वाटतो ।
कोणी रोखीने पैसा मागतो । असा साठतो काळा पैसा ।।७।।
काळा पैसा पडून सडतो । उलाढालीपासून लांब राहतो ।
कोणी नोटा गंगेत टाकतो । वाटते त्याला धुतले पाप ।।८।।
खोट्या नोटा कोणी छापतो । अतिरेक्यांना पैसा मिळतो ।
खोटा पैसा बाजारात पसरतो । कोसळते अर्थ व्यवस्था ।।९।।
कधी आहे पाणी टंचाई । कधी असते विजेची टंचाई ।
आता नव्या नोटांची टंचाई । बोंब सध्या भारत देशांत ।।१०।।
रोखीचे व्यवहार थंडावले । ऑनलाईन व्यवहार वाढले ।
पण गरीब काही उपाशी राहिले । ज्यांचे आहे हातावर पोट ।।११।।
एटीएमवर झाली तोबा गर्दी । बँकेतही झाली खूप गर्दी ।
पोस्टातही झाली तुफान गर्दी । नोटा बदलण्यासाठी ।।१२।।
कालच बातमी वाचली । पोस्टातली रक्कम कोणी लुटली ।
कोणी नोटांची गड्डी जाळली । नोटांची चर्चा सगळीकडे ।।१३।।
नोटांसाठी लागली घरघर । रांगेत कोणाला येते चक्कर ।
पडापडी, धडपड, लागते ठोकर । तेव्हा नवीन नोट मिळते ।।१४।।
पाचशेच्या बदल्यात चारशे । हजारच्या बदल्यात सातशे ।
नोट घेऊंनी जुनी पाचशे । चालला नोटांचा काळा बाजार ।।१५।।
नोटा मिळत नाहीत लवकर । कोणाला उन्हात येते चक्कर ।
रांग सरकत नाही भराभर । रांगेचा, नोटांचा त्रास संपेना ।।१६।।
उत्सवात बँजोचा कल्लोळ । शहरांत वाहनांचा कल्लोळ ।
आता सर्वत्र चलन कल्लोळ । चालला भारत देशामधे ।।१७।।
कोणाचे लग्न सोहळे खोळंबले । आजाऱ्याचे उपचार रखडले ।
कोणाचे पर्यटन रद्द झाले । नवीन नोटांच्या टंचाईमुळे ।।१८।।
नोट काही बदलून मिळेना । पाचशेचे शंभर सुट्टे मिळेना ।
चलन तिढा सुटता सुटेना । बँकेसमोर लांबच लांब रांगा ।।१९।।
नोट मिळत नाही म्हणती । नोटा संपल्या उद्या या म्हणती ।
उद्याचीही नाही शाश्वती । नवीन नोटांचा झाला खडखडाट ।।२०।।
काळ्या पैशाविरुद्ध आहे लढाई । अतिरेक्यांविरुद्ध लढाई ।
म्हणून नोटांची टंचाई । सामान्य म्हणती थोडी कळ सोसुया ।।२१।।
पाचशेच्या नोटेत चणे बांधतो । हजारांची नोट भिकारी नाकारतो ।
जुन्या नोटांचा जोक चालतो । सोशल मीडियावर धमाल ।।२२।।
कोणी स्वीस बँकेत पैसे ठेवती । मल्ल्यासारखे पळून जाती ।
सामान्य माणसांस त्रास किती । कोणाची शिक्षा कोणाला ?।।२३।।
मोठे व्यापारी कर्ज बुडविती । सामान्य माणसांस वेठीस धरती ।
मल्ल्या पळताना पहात बसती । अजब असे कसे सरकार ?।।२४।।
जनतेची संपत्ती कर्ज म्हणून देती । मोठे व्यापारी कर्ज बुडविती ।
त्यांची कर्जे माफ कशी होती । जनतेने सरकारला जाब विचारावा ।।२५।।
कर्ज बुडवे कोण सर्व माहित आहे । कर बुडवे कोण तेही माहित आहे ।
सरकार खोटी सारवासारव करत आहे । म्हणे मल्ल्याला पकडणार ।।२६।।
करबुडवे लबाड व्यापारी पठ्ठे । काळ्या नोटांचे जमविती गठ्ठे ।
देशाला लागती आर्थिक धक्के । अर्थव्यवस्था डळमळते ।।२७।।
आता चांगले काही तरी होणार । अर्थ व्यवस्था मजबूत होणार ।
लोक म्हणती त्रास हा सोसणार । मोदींना सहकार्य करूया ।।२८।।
रोखीचे व्यवहार शक्यतो टाळा । आता चहा पेटीएमने मिळू लागला ।
कॅशलेस व्यवहार करूया सगळा । म्हणती देशाचे अर्थमंत्री ।।२९।।
कोणी ऑनलाईन व्यवहार करती । तिथेही सायबर हल्ल्याची भिती ।
खात्यातले पैसे अचानक गायब होती । इथे शिकलेले सायबर चोर ।।३०।।
व्यापारी रोखीने व्यवहार करती । कर चुकविण्याची मिळते संधी ।
व्यवहाराची नोंद न ठेवती । सरकारचा कर सारा बुडतो ।।३१।।
कॅशलेस व्यवहार करता । व्यवहाराची नोंद वहीत होता ।
कराची वसुली लगेच होता । सरकारची तिजोरी लगेच भरते ।।३२।।
रोखीने जे व्यवहार होती । व्यवहाराच्या नोंदी न ठेवती ।
कर भरण्यापासून सुटका करती । पळवाट हि व्यापाऱ्यांची ।।३३।।
कोणी म्हणे मल्ल्याला पकडा । म्हणती स्वीस बँकेतील पैसा काढा ।
मोठ्या कर बुडव्यांना पकडा । सामान्यांना का म्हणून त्रास ?।।३४।।
मल्ल्या लंडनला पळून जातो । सामान्य मात्र रांगेत उभा राहतो ।
उन्हाचा त्रास सहन करतो । आपलाच पैसा बदलण्यासाठी ।।३५।।
असे कर्ज बुडवे पळून जाती । कर बुडवे पैसा भिंतीत लपविती ।
सरकारची ह्यावर उत्तरे नुसती । सामान्य लोकांना उगाच त्रास ।।३६।।
काळा पैसा इमारतीत गुंतला । काळा पैसा सोन्यात गुंतला ।
काळा पैसा भिंतीत दडला । सरकारने शोधून काढावा ।।३७।।
रांगेत उभे राहून लोकं थकली । नोटा मोजणारी यंत्रे बिघडली ।
दूध व्यापाऱ्यांनाही चणचण भासली । नवीन नोटा चलनाची ।।३८।।
सगळाच व्यवहार कार्डाने करावा । रोखीने व्यवहार नाकारावा ।
किरकोळ खर्चही प्लास्टीक पैशाने व्हावा । रोकड हवीच कशाला?।।३९।।
शेवटी हवी आहे शुद्ध नीतिमत्ता । तरच दिसेल लोकशाहीची सत्ता ।
तयानेच पोहोचेल आर्थिक सुबत्ता । समाजाच्या तळागाळापर्यंत ।।४०।।
कवी / लेखक - सुरेश पित्रे, चेंदणी, ठाणे
भ्रमणध्वनी - ९००४२३०४०९
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा